معرفی گیاه سانسوریا
زادگاه گیاه سانسوریا، بومیِ آفریقا، ماداگاسکار و جنوب آسیا می باشد.
این گیاه را با اسامی های زبان مادر شوهر و گیاه مار نیز می شناسند.
اسم گیاهشناسی و یا علمی این گیاه Sansevieria trifasciata می باشد.
آسان بودن شرایط نگهداری سانسوریا و مقاوم بودن آن ، این گیاه را برای دفاتر اداری ، منزل و … بسیار مناسب کرده است.
حداکثر ارتفاع تقریبی گیاه سانسوریا بین 30 – 70 سانتی متر می رسد.
در ادامه همراه آوری باشید تا درباره گیاه سانسوریا بیشتر بدانیم.
سمی برای حیوانات خانگی:
لازم است که از گربه و سگ خود در مقابل این گیاه مواظبت نمایید چرا که برای حیوان خانگی عزیز شما سمی میباشد.
سانسوریا، از دسته گیاهان کم توقع محسوب می‌شود.
چون گیاهی کم آب به شمار می‌آید و از طرفی، محیط کم نور را تحمل میکند.
اگر در زمینه ی نگهداریِ گیاهان، مبتدی هستید و یا حواس پرت! بهتر است با گیاهان کم توقع و مقاومی مثل سانسوریا شروع کنید.
سانسوریاها گیاهانی هستند که توانایی دفع اکثر سموم را دارند و جزو گیاهان تصفیه کننده ی هوا میباشند.
این گیاه هنگام شب درست برعکس اکثر گیاهان دی اکسید کربن را جذب و اکسیژن متصاعد میکند.
به همین دلیل گزینه ی مناسبی برای قرار گرفتن در اتاق خوابتان میباشد.
سم‌هایی که از بین می‌برد: فرمالدهید، تری‌کلرواتلین، بنزن و زایلین
تاثیر سانسوریا در دکوراسیون خانه
امروزه استفاده از گیاهان آپارتمانی در دکور خانه بسیار متداول است.
سانسوریا یکی از بهترین گیاهان برای استفاده در دکور خانه است.
اگرچه سانسوریا گیاهی بسیار تطبیق‌پذیر است و در بسیاری از مکان‌ها رشد می کنند اما عده‌ای عقیده دارند که بهترین مکان برای نگهداری سانسوریا اتاق‌خواب است.
بیشتر به این دلیل که سانسوریا یک گیاه تصفیه کننده هواست. سانسوریا در شب هم اکسیژن تولید میکند و سموم هوا را از بین می برد. این ویژگی سانسوریا را برای نگهداری در اتاق خواب بسیار مناسب کرده است.
سانسوریا علاوه بر تمیز کردن هوا با داشتن برگ های زیبا و رنگهای جذاب برای استفاده در اتاق خواب ایده آل است.
میز اداری نیز مکان مناسبی برای نگهداری سانسوریا است. البته نگهداری گونه های بزرگ تر روی میز کار سخت‌تر است و بهتر است از انواع کوچک‌تر و کم‌رشد سانسوریا روی میز کار استفاده کنید.
یک گیاه زیبا در کنار چراغ مطالعه روی میز می تواند توجه همه را به خودش جلب کند.
انواع مختلف سانسوریا
سانسوریا بیش از 70 گونه دارد که همگی بومی جنگل‌های استوایی اروپا، آفریقا و آسیا هستند.
در ادامه محبوب ترین های سانسوریا را باهم بررسی میکنیم.
1- سانسوریا شمشیری (Sansevieria Trifasciata)
سانسوریا شمشیری بیشتر در دو نوع سبز و ابلق دیده می‌شود.
برگهای این گونه کشیده و شبیه شمشیر است. به همین دلیل میان انواع سانسوریا این گونه طرافدار زیادی دارد.
جالب است بدانید سانسوریا شمشیری در محیط سرپوشیده و مساعد می تواند تا ارتفاع ۱۰۰ سانتی متر رشد کند.
2- سانسوریا پا کوتاه (Sansevieria Trifasciata var. Hahnii)
این نوع از سانسوریا همیشه سبز است که دارای برگهای سبز مایل به خاکستری به شکل راه راه است.
برگهای کوتاهتر به شکل شمشیر در یک توده متراکم رشد می‌کنند و با رشد پیچ خورده آنها مشخص می‌شوند. برخلاف بسیاری از انواع و اقسام دیگر سانسوریا، پا کوتاه فقط به ارتفاع و طول حدود 60 سانتی متر می رسد.
این گیاه خانگی سانسوریا در بیشتر شرایط داخلی به خوبی رشد می کنند و می تواند آبیاری کم را تحمل کند.
3- سانسوریا موزی (Ehrenbergii Banana)
سانسوریا موزی نوعی ساکولنت است که نام خود را از برگهای گوشتی شکل برگ موز گرفته است. این گیاه متعلق به گونه Sansevieria Ehrenbergii است، که دارای برگهایی به شکل “Sansevieria Blue” است.
یکی از تفاوت های آن کوتاه بودن برگهای ضخیم است زیرا از یک نوع کوتوله (کوتاه) است.
4- سانسوریا لوله ای/ نیزه آفریقایی (Sansevieria Cylindrica)
این گونه به نور خوب محیطی نیاز دارد.
قطر برگها تا ۳ سانتی‌متر می‌رسد و ارتفاع آن در محیط خانه تا حدود ۵۰ سانتی‌متر خواهد رسید.
رنگ‌ها مخملی بوده و به دلیل زیبایی و فروش بیشتر به گیاه زده می‌شود.
البته این رنگ به گونه‌ای است که با رشد گیاه قسمت رنگ شده هم رشد میکند.
این رنگ مصنوعی سبب شده تا علاقمندان به انواع سانسوریا، به این گونه توجه خاصی داشته باشند.
5- سانسوریا ماسونی یا باله نهنگی (Sansevieria masoniana)
سانسوریا ماسونی به باله کوسه یا نهنگ معروف است و دارای برگهای سبز رنگ با لکه های روشن است که در صورتی که نور خوب دریافت کنند، ارتفاع سانسوریا ماسونی تا ۱.۵ متر می رشد.
برگ های این گونه از سانسوریا، پهن تر از بقیه است و دارای یک غلاف بنفش رنگی است که متاسفانه چون زیر خاک است، دیده نمی شود.
حتما بخوانید : نگهداری، تکثیر و کوددهی گیاه سانسوریا ماسونیا
کوددهی سانسوریا
نحوه کوددهی گیاه با کود آوری به شرح زیر میباشد :
- کود آوری را چند سانتی متر از ساقه گیاه فاصله داده و زیر سطح خاک پخش نمایید
- روی آن را با خاک بپوشانید.
توجه داشته باشید که در زمان برداشتن سطح خاک به ریشه و ساقه گیاه آسیب وارد نشود.
حتما بخوانید : نکات نگهداری و پرورش پاندانوس
شرایط نگهداری سانسوریا
دمای مورد نیاز برای گیاه سانسوریا شما 15 الی 24 درجه سانتی گراد است.
سانسوریا هم به دما و هم به رطوبت مقاوم است و رطوبت کم یا زیاد و همچنین دمای کم یا زیاد تاثیر چندانی در رشد آن ندارد.
اما برای اینکه بهترین شرایط را برای گیاه فراهم کنید، لازم است آن را در محیطی با دمای متعادل و از همه مهم‌ترین با تغییرات دمای کم و همچنین میزان رطوبت متوسط نگهداری کنید.
ضمن اینکه گیاه نباید در مقابل وزش باد وسایل سرمایشی و گرمایشی قرار بگیرد.
به دلیل کنار آمدن با نور مستقیم خورشید و نور کم شهرت دارد ، اگرچه شرایط روشن با کمی نور و سایه خورشید را ترجیح میدهد.
فقط توجه داشته باشید که آن ها را از آفتاب مستقیم دور نگه دارید؛ چون برگ های آن ها، در چشم به هم زدنی خواهند سوخت.
از آنجا که این گیاه آبدار است ، آب را در داخل شاخ و برگ خود ذخیره می کند ، بنابراین لازم نیست خاک را مرطوب نگه دارید.
از بهار تا پاییز هر دو هفته یکبار، هنگامی که خاک سطح خاک خشک می شود و در زمستان فقط یک بار در ماه آب دهید.
مراقب باشید که بیش از حد آب نریزید زیرا این می تواند باعث پوسیدگی ریشه و پایه گیاه شود.
سانسوریا در خاک سنگین رشد بهتری را خواهد داشت. پس برای نگهداری سانسوریا بهتر است به این نکته توجه کنید؛ چون این رشدِ مناسب، باعث زدن پاجوش با سرعت بیشتر خواهد شد.
سالی یکبار، در صورت نداشتن فضای کافی برای رشد و بیرون زدن ریشه ها از ته گلدان.
متوسط رطوبت خانه توصیه می شود – اما این گیاه می تواند هوای خشک و یا خیلی مرطوب را هم تحمل کند.
در حمام هم (که رطوبت بسیار بالایی دارد) قابل نگهداری است.
حتما بخوانید : مشاهده اثرگذاری های کود آوری
روش های تکثیر سانسوریا
رشد و تکثیر سانسوریا از راه‌های مختلفی مثل کاشت بذر، قلمه زدن یا گذاشتن برگ در آب انجام می‌شود.
راحت‌ترین روش، کاشتن بذر سانسوریا در خاک یا محیط کشت مدنظرتان است.
این روش اگرچه ساده است، اما خیلی مورد استفاده قرار نمی گیرد، چون زمان زیادی طول می‌کشد تا دانه‌ها جوانه بزنند.
در روش قلمه، باید با یک قیچی مناسب، برگ را به اندازه‌های 8 سانتی متری برش بزنید.
به خاطر داشته باشید که برگهای کوچک را انتخاب نکنید؛ چون تکثیر صورت نمی‌گیرد.
1- پاجوش
در این روش، بعد از بزرگ شدن گیاه و پاجوش‌های آن، گیاه را از گلدان خارج می‌کنید.
بعد، ریشه پاجوش را از گیاه مادر جدا می‌کنید. فقط دقت کنید که پاجوش‌ها خیلی کوچک نباشند.
اجازه دهید که تا حدی به رشد خود ادامه بدهند؛ چون با جدا کردن پاجوش کوچک، روندِ رشدِ بسیار کندی را پیش رو خواهید داشت.
در عکس زیر، یک پاجوش کوچک را مشاهده می‌کنیدکه در اثر کوددی با کود آلی بوجود آمده.
2- قلمه زدن سانسوریا در آب
ریشه زدن سانسوریا در آب بسیار ساده اما زمانبر است. خلاصه این فرایند به شرح زیر است :
- یک برگ سالم و بالغ انتخاب کنید. از انتخاب برگهای قدیمی خودداری کنید.
- برگ انتخابی را با یک قیچی تیز برش دهید.
- اجازه دهید تا قلمه گرفته شده به مدت 2 روز در محیط بماند تا محل برش خشک شود.
- قلمه را از قسمت بریده شده عمودی در آب قرار دهید و منتظر بمانید.
- بعد از ریشه زایی قلمه، آن را در خاک بکارید و منتظر پاجوش ها بمانید.
نکته: حتما مرتب آب داخل لیوان را تعویض کنید.
هفته ای یک یا دو بار اینکار را انجام دهید. در صورتی که مشاهده کردید آب لیوان کدر و یا کثیف شده است نیز آب را سریعا عوض کنید.
3- قلمه زدن سانسوریا در خاک
گیاه را به صورت هشتی برش زده و در ماسه با کود آلی غنی شده آوری بکارید.
برای بهتر نتیجه دادن در این روش، به انتهای برگ، قارچکش می زنند. این کار، به موفقیت قلمه ی شما کمک میکند.
پس از آغشته کردنِ انتهای برگ با مواد، قلمه‌ها را درون ماسه می کارند تا ریشه بدهد.
با گذشت سه هفته، ریشه‌زایی آغاز شده و در هفته چهارم، شاهد رشد جوانه خواهید بود.
در این مرحله، می‌توانید با کاشتن قلمه‌ها در گلدان جدا، گیاهانی مجزا داشته باشید.
حتما بخوانید : معرفی آفات گیاهان خانگی
آفات سانسوریا
از آفات اصلی گیاه سانسوریا میتوان به
- شپشک آردی
- نوزاد عنکبوت
اشاره کرد. این آفت‌ها شیره گیاه را می‌مکند و به‌تدریج باعث پلاسیده شدن برگها می‌شوند.
راه حل
راه حل از بین بردن این آفات ساده است و کمی حوصله و زمان نیاز دارد.
در مورد شپشک آردی باید بگوییم که شپشک آردی قابل رویت است.
پس گیاه را بررسی کنید و اگر آنها را دیدید، با یک دستمال آنها از روی گیاه جدا کنید.
در مورد نوزاد و تخم عنکبوت، باید همیشه برگها را تمیز نگه دارید.
چون نوزاد و تخم عنکبوت به‌راحتی شپشک قابل مشاده نیستند. در نتیجه مرتبا برگهای گیاه تمیز کرده و رطوبت هوای محیط را افزایش دهید چون رطوبت حشرات و آفات را از گیاه دور نگه می‌دارد.
مشکلات و بیماری های سانسوریا
از عمده مشکلات و بیماری های سانسوریا که بیشتر طرفداران گل و گیاه دچارش هستند رو باهم بررسی میکنیم.
علت خشک شدن برگهای سانسوریا
این مشکل از کمبود در آبیاری است و گیاه رو به صورت کامل سیراب کنید.
باد کردن و بدبو شدن برگهای سانسوریا
اگر به گیاه بیش از حد آب بدهید، باید منتظر چنین اتفاقی باشید.
آب زیاد باعث از بین رفتن سلول‌های برگ شده و درنهایت باعث بروز تورم برگها و بوی بد آنها می‌شود. در چنین مواقعی، سریعا برگهای آسیب دیده را جدا کنید و قبل از اینکه تمام برگها درگیر شوند، آبدهی را اصلاح کنید.
ضمن اینکه بررسی کنید گیاه به بیماری قارچی دچار نشده باشد، دراین‌صورت حتما اقداماتی که قسمت قبلی گفتیم را نیز در مورد گیاه انجام دهید.
ظاهر شدن لکه های سفید پنبه ای بر روی گیاه
این مشکل نشون میده که گیاه شما دچار آفت شده و باید با ساتفاده از سم های سیستماتیک گیاه رو هر هفته یکبار سمپاشی کنید.
علت خشک شدن نوک برگ سانسوریا
سه دلیل اصلی دارد:
- گیاه شما تشنه است
- نور بیش‌ازحد دریافت کرده است
- دمای محیط بالاست
در مورد دلیل اول خاک گیاه را بررسی کنید؛ به‌این‌شکل که انگشت خود را در خاک گلدان فرو کنید، اگر به‌اندازه یک بند انگشت یا بیشتر سطح خاک خشک است، گیاه شما نیاز به آبیاری دارد.
در مورد دلیل دوم نیز بررسی کنید نور محیط نگهداری از سانسوریا شما تا چه اندازه است و اگر احساس کردید نور محیط زیاد است، گیاه را به محیطی با نور متعادل‌تر منتقل کنید.
در مورد دلیل سوم نیز مشابه دلیل دوم، محیط را از نظر دما بررسی کنید و اگر دمای محیط بالا بود، گیاه را به محیطی با دمای پایین‌تر منتقل کنید. همچنین می‌توانید اطراف گیاه آب اسپری کرده یا یک ظرف آب در نزدیکی گیاه قرار دهید تا با تبخیر سطحی رطوبت گیاه تامین شده و دما متعادل شود.
علت پوسیده شدن برگها از پایین
این مشکل نشانه این است که یا آبیاری زیاد بوده و یا گلدان شما زهکشی مناسبی ندارد پس هرچه سریعتر مشکل رو رفع کنید که در غیر این صورت موجب مرگ گیاه خواهد شد.
کلام آخر…
سانسوریا، از لحاظ ظاهری، از قدیمی ترین و ساده ترین گیاهانِ موجود است. اما هنوز هم گیاهی شیک و لوکس به حساب می آید.
به همین دلیل این گیاه، بسیار مورد توجه طراحان دکوراسیون داخلی قرار گرفته است.
سانسوریا یک گیاه آپارتمانی همه چیز تمام است!
او هم فضا را زیباتر می کند و هم هوا را تصفیه می کند. سانسوریا انتخاب بسیار مناسبی برای خانه، محل کار و حتی محیط های عمومی است.
پس در خرید سانسوریا شک نکنید حتی اگر حواس پرت و یا پرمشغله هستید!
